Rusya’dan ayrılmak mı? Bir yıl sonra Birçok şirket yapamıyor veya yapmayacak.

Rusya Ukrayna’yı işgal ettiğinde, bir grup Batılı şirket bir zaman içinderın önemli pazarından hızla çıkma sözü verdi. McDonald’s, 32 yıl sonra altın kemerleri söktü. Petrol devi BP, büyük Rus yatırımlarını elden çıkarmak için harekete geçti. Fransız otomobil üreticisi Renault fabrikalarını sembolik bir rubleye sattı.

Ancak savaştan bir yıl sonra, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nden mavi çipli ve orta ölçekli şirketler de dahil olmak üzere yüzlerce Batılı işletme hala Rusya’da. Batılı yaptırımlara ve Ukraynalı yetkililer, tüketiciler ve insan hakları gruplarının gürültülü boykot kampanyalarına rağmen iş yapıyorlar.

Rus saldırganlığını finanse etmekle suçlanan bazı şirketler, müşterilerinin onlara ihtiyacı olduğu için kaldıklarını söylüyor. Bunlar arasında, Rusya’da 230 mağaza açık tutan ve kalmayı planladığını söyleyen en büyük Fransız süpermarket zincirlerinden biri olan Auchan da var. Perakendeci, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky’nin öfkesini çekti ve yakın zamanda Auchan’ın Rus yan kuruluşunun ülke ordusuna bağışlanan gıda sağladığına dair raporların ardından boykot çağrılarıyla karşı karşıya kaldı.

Auchan iddiaları reddetti, ancak “sivil nüfusun temel gıda ihtiyaçlarını karşılamak” için mağazalarının bulunduğu Rusya ve Ukrayna’da kaldığı için özür dilemedi.

Diğer şirketler Rusya’daki faaliyetlerini azalttı veya geçen baharda duyurulan çıkışları durdurdu.

İlaç devi Pfizer, Rusya’ya yatırım yapmayı bıraktı, ancak sınırlı sayıda ürün satmaya devam ederek kârını Ukrayna’daki insani yardım gruplarına aktarıyor. Dünyanın en büyük üçüncü bira üreticisi Carlsberg, Rus bira fabrikaları için, savaş bittiğinde şirketin geri dönmesine izin verecek geri satın alma hükümleri sunacak bir alıcı bulmaya çalışıyor.

Birçok şirket için Rusya’dan kaynak sağlamak tahmin edilenden daha zor oldu. Moskova’nın millileştirme tehdidini ve diğer engelleri gündeme getirerek elini kolunu bağladığını söylüyorlar. Batılı şirketlerin yöneticileri, hissedarları Moskova’ya teslim etmektense milyarlarca varlık için katma değerli alıcılar bulmakla sorumlu olduklarını sık sık söylüyorlar. Bu tür endişeler, tütün devi Philip Morris’in geçen ay bu çabalara rağmen Rusya’daki işini asla satmayabileceğini söylemesine neden oldu.

Diğerleri, hükümetleri yaptırım rejiminin bir parçası olmayan Çin, Türk, Hint veya Latin Amerika şirketlerine pazar payını devretme riskini almak istemiyor ve ayrılan Batılı şirketlerde kalan mülklere ve öz sermaye hisselerine odaklanıyor.

Rusya’da faaliyet gösteren büyük Fransız şirketlerine danışmanlık yapan Paris’teki August Debouzy hukuk firmasında avukat Olivier Attias, “Rusya birçok şirket için büyük bir pazardı” dedi. “Ayrılma kararı zordu ve ayrılma süreci zordu.”

Yale tarafından derlenen veriler, savaş öncesi Rusya’daki yaklaşık 1.600 şirketin dörtte birinden fazlasının, bazılarının yalnızca planlanan yatırımları ertelemekle birlikte, tamamen burada faaliyet göstermeye devam ettiğini gösterdi. Kiev Ekonomi Okulu tarafından iki kat daha fazla firma arasında yapılan bir ankette bu oran yüzde 50’ye yaklaştı.

Ancak başka bir çalışma, Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, İngiltere ve Kanada’daki yaklaşık 1.400 şirketin yüzde 9’undan daha azının savaştan sonra Rus şubelerini bıraktığını ortaya koydu. Rapora göre, Batılı şirketlerin ayrılma isteğini sorgulayanlar, Batılı işletmelerin ayak izinin küçük bir bölümünü oluşturuyordu.

Cenevre hukuk firması Nexlaw’ın kıdemli ortağı Dimitri Lavrov, Rus yetkililerin yaptırımların ekonomik etkisini sınırlamak ve yüzbinlerce işi korumak konusunda endişeli olduğunu ve Batılı yatırımcıların ülkeyi terk etmesini istemeyeceklerini söyledi. Rusya’daki çok uluslu şirketlere danışmanlık yapmaktadır.

Lavrov, Rusya Dumasında dolaşan yasa tasarısının yabancı yatırımcılara “hem varlıklarını hem de ülkedeki işletmelerinin varlığını sürdürmelerine ve zorunlu bir geri çekilme durumunda Rusya’ya geri dönmelerine” olanak tanıyacağını sözlerine ekledi.

Auchan, Batılı şirketlerin karşılaştığı zorluklara bir pencere açıyor. Savaştan bu yana, Fransız Mulliez ailesine ait bir Avrupa perakende imparatorluğunun parçası olan özel şirket, sivil müşterilerine yiyecek sağlamak ve 29.000 işçi çalıştırmak için Rusya’daki mağazalarını açık tutması gerektiğini söyledi.

Auchan, savaştan hemen sonra Rusya’ya yatırım yapmayı bıraktığını ve Rusya yan kuruluşunu ayrı, kendi kendine yeten bir varlık olarak bıraktığını söyledi. Şirket, 2021’de 3,2 milyar avro (3,4 milyar dolar) satışa veya Auchan’ın gelirinin yüzde 10’una tekabül eden işletmenin kapatılmasının Rus yetkililer tarafından iflas olarak kabul edileceğini ve yerel yöneticilere olası kovuşturma ve müsadereleri tetikleyeceğini söyledi. 20 yılı aşkın süredir yatırım yaptığı yüzlerce süpermarketten.

Bu, Auchan ve diğer şirketlerin orada faaliyet göstermeye devam ederek Rusya’nın savaşını finanse etmeye yardımcı olduğunu söyleyen Ukraynalı yetkilileri yatıştırmadı. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitry Kuleba geçtiğimiz günlerde Auchan’ı suçladı twitter Fransız Le Monde gazetesinin yaptığı bir soruşturmanın, Rusya’daki bazı Auchan çalışanlarının Ukrayna’da savaşan Rus birliklerine gönderilen bağışlanmış malları topladığını ortaya çıkarmasının ardından “Rusya tam teşekküllü bir saldırı silahı haline geldi”.

Auchan, bir iç soruşturma yürüttüğünü ve bulguların nitelendirilmesinin yanıltıcı olduğunu söyledi. Şirket, Rusya’daki varlığının işgali sürdürmeye yardımcı olmadığını söyledi.

Sözcü Antoine Pernod, “İşimiz nüfusu beslemek ve nüfusa yakın olmaktır” dedi. “Çünkü bir gün barış gelecek ve hala onların yanında olmak önemli olacak.”

Ayrılma sözü veren şirketler, değişen Rus düzenlemelerinin işleri zorlaştırdığını söylüyor.

Batı yaptırımlarının ardından Rusya, iflası tetikleyici olarak göstererek kamulaştırma kurallarını sıkılaştırdı. Yabancı şirketler varlıklarını ancak Rusya Maliye Bakanlığı’nın onayı ile satabilirler, bu 6 ila 12 ay sürebilir. Petrol ve bankacılık da dahil olmak üzere “stratejik” sektörlerden şirketlerin Başkan Vladimir V. Putin’in imzasına ihtiyacı var.

Heineken, bu tür engellerin geri çekilme çabalarını geciktirdiğini söyledi. Şirket, geçen Mart ayında Rusya’da Heineken birası satışını durduracağını duyurduktan kısa bir süre sonra, Rus yan kuruluşunu askıya alma veya kapatma kararının kasıtlı bir iflas olarak kabul edileceğine dair “Rus savcılardan resmi bir uyarı aldığını” söyledi. millileştirilmesi ile sonuçlanmıştır.

Basında, Rus yan kuruluşunun Amstel birasını satmaya devam ettiği ve geçen yıl 60’tan fazla yeni ürün piyasaya sürdüğü haberlerinin ardından boykotla karşı karşıya kalan bira üreticisi, Rus işçilerinin iflas ve kamulaştırma gibi “çok gerçek tehdit”ten kaçınmak için satış yapmaya zorlandıklarını söyledi. Heineken, Rusya’dan çıkışının ardından yaklaşık 300 milyon euro mali kayıp beklediğini söyledi.

Açıklamalar eleştirmenleri şaşırttı tarif Heineken, Twitter’da bira kutularını mermi olarak nitelendirdi ve şirketi “Rus soykırımının gururlu bir destekçisi” olarak etiketledi.

Rus işgalinden üç gün sonra BP, Rus devlet kontrolündeki petrol şirketi Rosneft’teki yaklaşık yüzde 20 hissesini elden çıkarma sözü vererek manşetlere taşındı. Ancak aradan bir yıl geçmesine rağmen şirket hala hisselerinden vazgeçmedi. Uluslararası yaptırımlar ve Rus hükümeti tarafından sınırlanan “uzun bir süreci” ve rastgele bir alıcının etkin onay haklarına sahip olduğunu suçladı.

Diğer şirketler geri dönüş için açık kapı bırakmaya çalışıyor. Carlsberg, Rusya operasyonlarını 2023 ortasına kadar satmayı planlıyor. Ancak bira üreticisinin CEO’su Cees ‘t Hart, Carlsberg’in daha sonra Rus varlıklarını geri almasına izin verecek bir geri satın alma maddesi aradığını söyledi.

Renault için fabrikalarının geçen yaz bir Rus devlet kurumuna satışı, otomobil üreticisinin altı yıl sonra son teknoloji montaj hatlarına dönmeyi düşünmesine izin veren önemli bir madde içeriyordu. Şirket, Rusya’dan ayrılmak için 2,2 milyar avroluk bir mali darbe alacağını söyledi.

Bu arada, yeni Rus sahibi, çoğu Çin’den ithal edilen parçalarla yapılmış Rus arabalarını hurdaya çıkarıyor.

Düzenli Méheut rapora katkıda bulundu.